ΜΙΚΡΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ - ΕΝΘΕΤΟ CULTURE ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΕΟΦΙΛΗΣ. ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΚΟΥΡΤΗΣ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΕΟΦΙΛΗΣ .L’ ART POUR L’ ART






Ά. Σκούρτης

Στο ερώτημα αυτό θα μπορούσα να απαντήσω ότι, το θέμα ουδέποτε απασχόλησε μεγάλο καλλιτέχνη οποιαδήποτε χρονική στιγμή της ιστορίας του πολιτισμού του ανθρώπου. Ο καλλιτέχνης είναι ο σεισμογράφος των ιδεολογιών και των φιλοσοφιών της εποχής του. Και χωρίς το ρόλο αυτό δεν υπάρχει. Και θα μπορούσα να πω ότι και αν υπήρξε η ίδια η ιστορία τον απέβαλε. Αν δούμε τον εικοστό αιώνα ένα αιώνα που πλέον ο καλλιτέχνης απαλλαγμένος από κανόνες θρησκευτικούς κλπ ποτέ του δεν παρήγαγε τέχνη για την τέχνη. Ακόμη και στον Μάλεβιτς και τον Μόντριαν το έργο τους είναι απόρροια φιλοσοφικών και θεοφυσικών ανησυχιών. Μπορεί στα μάτια των ανθρώπων της εποχής των να φάνηκαν ως ομφαλοσκοπήσεις και να είδαν το τετράγωνο μόνο ως τετράγωνο, την κάθετη και οριζόντια γραμμή μόνο ως γραμμές, όμως με το πέρασμα του χρόνου και μέσα από τη μελέτη των κειμένων που οι ίδιοι έγραψαν τα έργα τους πλέον πήραν τη σημασία που έπρεπε να έχουν.

Θα μπορούσα το ίδιο να πω, ότι ακόμα και στην αφαίρεση της δεκαετίας του ‘50 τη λεγομένη εξπρεσιονιστική αφαίρεση, μια τέχνη που υποδηλεί Κρατώ το ουσιώδες – Αφαιρώ το περιττό , την τέχνη των σκούρων και μαύρων χρωμάτων, αυτοί που πολλοί αποκάλεσαν τέχνη της μουτζούρας και της μη σκέψης, σήμερα ξέρουμε ότι ήταν μια τέχνη που είχε περάσει από το Άουσβιτς, τον όλεθρο των παγκοσμίων πολέμων, την βόμβα της Χιροσίμα και έσερνε μέσα της το φόβο του αφανισμού της ανθρωπότητας, από τη σχιζοφρένεια του Ατομικού εξοπλισμού Ανατολής και Δύσης.



ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΕΟΦΙΛΗΣ . ‘MERDE POUR LA POESIE-Σκατά στην ποίηση’…….Ο Αρθούρος Ρεμπω [1854-1891] στην δύνη του μηδενισμού και της αυτοάρνησης





Ά. Σκούρτης

Έρχονται στιγμές που σαν πολίτης θα πεις ‘Σκατά στη ποίηση ‘ και σαν δημιουργός ΄ Σκατά σ’ αυτά που κάνω΄ όπως και οι ίδιες οι κοινωνίες πολλές φορές το φώναξαν όταν καινούριες ιδεολογίες μέσα από επαναστατικές και βίαιες διαδικασίες ανέλαβαν την εξουσία, σκατά στην ποίηση σας διαλάλησαν για να φτιάξουν τη δική τους νέα τέχνη. Παρόλο που πολλές φορές το Καινούριο στην ιδεολογία, την πολιτική και την τέχνη αγωνίζονται να απαλλαγούν από το παρελθόν τους όμως το εμπεριέχουν. Εξάλλου είναι πολύ πιο ενδιαφέρον το να φωνάζεις σκατά στη ποίηση από το να αδιαφορείς γι’ αυτή



ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΕΟΦΙΛΗΣ. Χαράγματα στην ψυχή και στο κορμί……….τραύμα-ένδυμα. Η αυτοπάθεια μας είναι η αυτοσυναισθηση μας η η ευδαιμονία μας ; Το θυσιαστήριο μας βρίσκετε στις διαπραγματεύσεις η στις πεποιθήσεις μας ;



Ά. Σκούρτης



Οι προσωπικές ή οι κοινωνικές εμπειρίες είναι χαράγματα στο κορμί και στη ψυχή μας , μοχλοί για τη δημιουργία των έργων μας. Ο διανοητής και ο καλλιτέχνης δεν είναι μόνο παραγωγοί έργων , είναι χορηγοί ονείρων και ελπίδας . Δεν μπορώ να τους φανταστώ μόνο τεχνίτες. (Τεχνίτες είναι οι αντιγραφείς της τέχνης και είναι πολλοί) . Εξάλλου μη ξεχνάμε ότι οι λέξεις Δημιουργός και Ποιητής από την αρχαιότητα στον τόπο μας εμπεριέχονταν στις ιδιότητες των Θεών



ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΕΟΦΙΛΗΣ. Άνοιξη 1907 ….η Φερναντ Ολιβιε , η Μαρι Λωρενσεν , η γιαγιά του ζωγράφου Μαξ Ζακομπ , ο φοιτητής με το κρανίο , ο ναύτης , το πανέρι με τα φρούτα , η γέννηση του κυβισμού και ο Πικάσο να επιμένει ‘‘το μπορντέλο της Καλ ντ΄ Αβινιόν’’ .Ετσι ηθελε το εργο του …………και ας πέρασε του ποιητή – τεχνοκρίτη Αντρέ Σαλμον ΄΄ ΟΙ ΔΕΣΠΟΙΝΙΔΕΣ ΤΗΣ ΑΒΙΝΙΟΝ΄΄



Άγγελος Σκούρτης



Στο έργο μου « Αλήθεια πως πέθαναν οι δεσποινίδες του μπορντέλου της οδού Αβινιόν» υπενθυμίζω ότι «οι δεσποινίδες» αυτές ήταν πόρνες που συχνά επισκεπτόταν ο νεαρός Πικάσο και η Αβινιόν δεν είναι η πόλη αλλά δρόμος στην Βαρκελώνη. Θα μου πεις παίζει ρόλο αυτό; Βεβαίως και παίζει. Ξέροντας τις προθέσεις και την αληθινή ιστορία της δημιουργίας ενός έργου το προσεγγίζεις διαφορετικά . Το ίδιο δεν συμβαίνει και με την Πόλη του Καβάφη; ….. Σαν έξαφνα ώρα μεσάνυχτα ακουστεί αόρατος θίασος να περνά… Εγώ φανταζόμουν ένα αόρατο θίασο Ιταλικού τύπου της κομέντια ντελ αρτε κάτι σαν καρναβάλι. Όμως ο Καβάφης ξέρει τον μύθο, ότι η Αλεξάνδρεια θα παρακμάσει, θα πάψει να είναι το κέντρο του κόσμου, θα χαθεί σαν ο θεός Διόνυσος πάρει την ακολουθία του και μέσα από μουσικές την εγκαταλείψουν στην τύχη της. Αυτό πίστευαν οι Αλεξανδρείς και αυτό έτρεμαν να μη συμβεί. Ε, λοιπόν σαν ξέρεις τον μύθο αυτό βλέπεις διαφορετικά το ποίημα. Αλλά ας έλθομε στις «δεσποινίδες της Αβινιόν» και σου παραθέτω το κείμενο που έπαιρνε ο θεατής μαζί του αφού έφευγε από το έργο. Νομίζω ότι είναι το σημαντικότερο ή μάλλον αυτό είναι το έργο.



Μερικές υποθέσεις για τη ζωή των δεσποινίδων της οδού Avignon

Αν υποθέσομε ότι γεννήθηκαν το 1882 θα’ ταν 25 χρόνων το 1907 όταν τις γνώρισε σαν πελάτης και έπειτα σαν φίλος ο νεαρός κύριος Πάμπλο στη Βαρκελώνη. Είδαν τις μεγάλες στιγμές του καινούριου αιώνα, τους αγρότες να γίνονται εργάτες, έζησαν τη φρίκη του μεγάλου πολέμου, άκουσαν για χιλιάδες νεκρούς από χημικά αέρια , είδαν αεροπλάνα, το ηλεκτρικό φως, τραίνα , εργοστάσια , ανακαλύψεις και φτώχεια και έπειτα το 1917 άκουγαν τους εργάτες ψιθυριστά να μιλούν στις ταβέρνες ότι εκεί βαθιά στη Ρωσία πολεμούσαν για ισότητα και ψωμί οι Κολασμένοι της. Έζησαν την Οικονομική εξαθλίωση τη δεκαετία του 1920 και κοιμήθηκαν με εκατοντάδες μετανάστες που περίμεναν μέρες το καράβι για το μεγάλο ταξίδι στην Αμερική και έπειτα το 1922, εκείνος ο Αρμένης, που έκλεγε και τους έλεγε για τη σφαγή του λαού του και για τους Έλληνες που τους έκοβαν τα χέρια οι Γάλλοι και οι Εγγλέζοι όταν προσπαθούσαν να μπουν στα καράβια τους ριγμένοι στη θάλασσα εκεί στην παραλία της Σμύρνης και αργότερα μέρα με τη μέρα να θεριεύει ο Φασισμός στη Γερμανία και Ιταλία και πάλι σφαγές στην Αιθιοπία και μετά ο πιο εφιαλτικός εμφύλιος του κόσμου στη δικιά τους πατρίδα . Κοιμήθηκαν με Εθνικιστές και Κόκκινους και ξύπνησαν τρομαγμένες από τη φρίκη των ονείρων τους, όπως και κείνο το βράδυ του 1937 που δεν έκλεισαν μάτι από τον βόμβο των Γερμανικών αεροπλάνων που πήγαιναν στην Γκουέρνικα, τότε που μιας Δεσποινίδας η κόρη έχασε το παιδί της και ουρλιάζει ακόμη και τώρα κρατώντας το στα χέρια στη μεγάλη ζωγραφιά του Κυρίου Πικάσο και έπειτα έμαθαν ότι σ’ όλη σχεδόν την Ευρώπη φυλακίζουν και σκοτώνουν τους ποιητές, γιατί λέει είναι Επικίνδυνοι, όπως εκείνο το βράδυ σκότωσαν τον Κύριο Λόρκα και ότι έτσι για το Δίκιο και τη Δημοκρατία ένας γνωστός τους Αμερικάνος ο Κύριος Χέμινγουεϊ έφυγε στα βουνά για να πολεμήσει δίπλα στους Δημοκρατικούς . Το 1942 θα ήταν περίπου 60 χρόνων, κοιμούνται μόνες μόνο με τον ζόφο και τον φόβο συντροφιά μήπως και οι φαλαγγίτες που τους ακούν να περνούν βηματιστά κάτω στο Δρόμο μάθαιναν ότι οι δύο Δεσποινίδες που τόσα χρόνια κρυβόταν κάτω από τις μάσκες ήταν Εβραίες και τις φόρτωναν και αυτές στα τραίνα που έφευγαν απ’ όλη την Ευρώπη για τη Γερμανία και Πολωνία και το αίμα τους πάγωνε. Λένε ότι τη Μια την πιάσανε, η Άλλη κρύφτηκε στα βουνά, οι Άλλες τρεις , η μια έζησε χρόνια εξόριστη στη Γαλλία ,η άλλη αυτοκτόνησε και η μικρότερη τρελάθηκε από την μυρωδιά της Ανθρώπινης σάρκας που ερχόταν με τον βοριά από κει ψηλά το Άουσβιτς. Στις μέρες μας μερικοί ισχυρίζονται ότι τη μια Δεσποινίδα με την μάσκα τη « Αφρικάνα » τη βλέπουν να κυκλοφορεί στην Αθήνα και τα βράδια να πλαγιάζει με μετανάστες και άλλους απελπισμένους σε φτηνά ξενοδοχεία κοντά στην Ομόνοια, σε Δρόμους που ‘χουν ονόματα ποιητών που έγραψαν έργα για αρχαίες τρελαμένες γυναίκες. Οι πιο πολλοί όμως λένε ότι όλα αυτά είναι βλακείες και ότι οι Δεσποινίδες έζησαν μέχρι τα βαθιά τους Γεράματα και πέθαναν έτσι απλά από πλήξη.





ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΕΟΦΙΛΗΣ << Madame Bovary, c’ est moi – η Μαντάμ Μποβαρυ είμαι εγώ>>.Δήλωνε το 1857 ο Γκυσταβ Φλωμπερ [1821 – 1880]………….Εγώ με μένα όπως εγώ με σένα .



Ά. Σκούρτης



Ότι αγάπησα και ότι με συνεπήρε και με διαμόρφωσε ήταν πνευματικοί άνθρωποι και καλλιτέχνες που η ζωή και το έργο τους είναι ένας και το αυτό. Από τους αρχαίους τραγικούς μας μέχρι τον Ρεμπώ, τον Τένεσι Ουίλιαμς, τον Οδυσέα Ελύτη και τον Σεφέρη. Άραγε μπορείς να ξεχωρίσεις τον ποιητή από τον στρατιώτη στο Άσμα ηρωικό και πένθιμο ή Το Άξιον εστί; Και η ποίηση του Σεφέρη είναι ανεξάρτητη από την Μικρασιατική καταστροφή και την αίσθηση της ήττας που σαν γενιά φέρει; Αυτού του είδους τους δημιουργούς σέβομαι και εκτιμώ . Θα μου πεις ότι υπάρχουν και οι Άλλοι Ε, θα σου απαντήσω Ας υπάρχουν, δεν με αφορούν

ΧΡΗΣΤΟΣ ΘΕΟΦΙΛΗΣ. Ο ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΚΟΥΡΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΝΟΙΑΚΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ .ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΤΟΝ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΕΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΙΣΘΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ